Friday, October 10, 2025

खेळाचे महत्त्व

  खेळाचे महत्त्व

खेळ हा मानवी जीवनाचा अविभाज्य भाग आहे. शरीर तंदुरुस्त, मन प्रसन्न आणि बुद्धी तीक्ष्ण ठेवण्यासाठी खेळ आवश्यक आहेत. “आरोग्य हेच खरे धन” हे आपण सर्वजण जाणतो, आणि हे धन मिळविण्याचा सर्वोत्तम मार्ग म्हणजे नियमित खेळणे.

खेळामुळे शरीरात उत्साह आणि ताकद निर्माण होते. धावणे, उडी मारणे, बॉल खेळणे, कबड्डी, खो-खो, क्रिकेट, फुटबॉल अशा खेळांमुळे शरीरातील सर्व अवयव कार्यरत राहतात. शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती वाढते आणि मन आनंदी राहते.

खेळ केवळ शरीरासाठीच नव्हे तर मानसिक विकासासाठी देखील महत्त्वाचे असतात. खेळातून सहकार्य, शिस्त, वेळेचे नियोजन, नेतृत्वगुण, सहनशीलता आणि संघभावना शिकता येते. जिंकण्याचा आनंद आणि हार मान्य करण्याची तयारी हे दोन्ही जीवनातील मौल्यवान धडे खेळातून मिळतात.

आजच्या संगणक आणि मोबाईलच्या युगात मुले बाहेरील खेळ विसरू लागली आहेत. त्यामुळे शारीरिक आणि मानसिक समस्यांमध्ये वाढ होत आहे. म्हणूनच पालकांनी आणि शिक्षकांनी मुलांना खेळासाठी प्रोत्साहन द्यावे.


खेळ हा केवळ विरंगुळा नाही, तर आरोग्य आणि व्यक्तिमत्व विकासाचा पाया आहे. त्यामुळे दररोज काही वेळ खेळासाठी दिला पाहिजे.

“खेळा – आनंदी रहा, तंदुरुस्त रहा!”  

                                          श्रेयस बर्गे                                          इयत्ता सातवी 

शेतकरी नसता तर. .

 

शेतकरी नसता तर...

शेतकरी हा आपल्या देशाचा कणा आहे. तो दिवसरात्र शेतात घाम गाळून आपल्या पोटासाठी अन्न उगवतो. शेतकरी नसता तर आपण पोटभर अन्न खाऊ शकलो असतो का? नाही! म्हणूनच शेतकरी हा खऱ्या अर्थाने अन्नदाता आहे.

शेतकरी नसता तर शेतात पिके उगवली नसती, धान्य, भाजीपाला, फळे, दूध, कापूस काहीच मिळाले नसते. शहरातील लोकांकडे पैसा असता, पण खाण्यासाठी अन्नच नसते. दुकानांत भाजी, धान्य, फळे यांचा तुटवडा निर्माण झाला असता. भुकेमुळे देशात अराजक निर्माण झाले असते.

शेतकरी आपल्या श्रमाने आपले पोट नव्हे, तर संपूर्ण समाजाचे पोट भरतो. उन्हातान्हात, पावसात, थंडीत तो कष्ट करतो. कधी पिकाला रोग येतो, तर कधी दुष्काळ किंवा अतिवृष्टीमुळे त्याचे नुकसान होते, तरीही तो पुन्हा नव्या आशेने शेती करीत राहतो.

आपण शेतकऱ्यांचा आदर केला पाहिजे. त्यांच्या मेहनतीचे खरे मूल्य ओळखले पाहिजे. शेती हा व्यवसाय नव्हे, तर जीवनाचे सार आहे.


शेतकरी नसता तर आपले जीवन अशक्य झाले असते. म्हणूनच आपण सारे मिळून म्हणूया —

“शेतकरी हा देशाचा अन्नदाता, त्याच्याविना जीवन अशक्य!”.               

                                   अबोली गवळी 

जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा सुभाष नगर तालुका कोरेगाव जिल्हा सातारा. 

वृक्षारोपण काळाची गरज

  वृक्षारोपण  काळाची गरज

आजच्या आधुनिक युगात विज्ञान आणि तंत्रज्ञानाच्या प्रगतीमुळे मानवाने अनेक क्षेत्रांत झपाट्याने प्रगती केली आहे. परंतु या प्रगतीच्या शर्यतीत मानवाने निसर्गाचे संतुलन मात्र विसरले आहे. शहरांचे विस्तार, रस्ते, कारखाने आणि घरांच्या वाढत्या बांधकामासाठी मोठ्या प्रमाणावर झाडांची तोड होत आहे. यामुळे पर्यावरण प्रदूषण, दुष्काळ, तापमानवाढ आणि पर्जन्यमानातील अनियमितता वाढली आहे. म्हणूनच आज वृक्षारोपण ही काळाची अत्यंत गरज बनली आहे.

झाडे ही निसर्गाची अनमोल देणगी आहेत. ती आपल्या जीवनाचे मूळ स्त्रोत आहेत. झाडांशिवाय मानवाचे अस्तित्वच अशक्य आहे. झाडे आपल्याला ऑक्सिजन, फळे, फुले, सावली, औषधे, लाकूड आणि इंधन देतात. ते वातावरणातील कार्बन डायऑक्साइड शोषून ऑक्सिजन सोडतात आणि हवा शुद्ध ठेवतात. झाडांमुळे पावसाचे प्रमाण वाढते, माती धूप होत नाही, तसेच नद्या व झरे कायम राहतात.

झाडांच्या तोडीमुळे पृथ्वीवरील तापमान वाढत आहे. ‘ग्लोबल वॉर्मिंग’ ही समस्या गंभीर बनली आहे. यामुळे हिमनद्या वितळत आहेत, पावसाचे प्रमाण कमी झाले आहे, आणि काही ठिकाणी अतिवृष्टी होत आहे. या सर्वांवर नियंत्रण ठेवण्याचा सर्वात सोपा आणि परिणामकारक मार्ग म्हणजे मोठ्या प्रमाणावर वृक्षारोपण करणे.

प्रत्येक नागरिकाने दरवर्षी किमान एक तरी झाड लावावे आणि त्याची जपणूक करावी. शाळा, महाविद्यालये, ग्रामपंचायती, सामाजिक संस्था यांनी एकत्र येऊन वृक्षारोपण मोहिमा राबवाव्यात. स्थानिक व जलसंधारणासाठी उपयुक्त झाडांच्या जाती लावाव्यात. फक्त झाडे लावणेच नव्हे तर ती टिकवणे हे अधिक महत्त्वाचे आहे.

झाडे आपल्याला केवळ पर्यावरणीय नव्हे तर मानसिक शांतीही देतात. हिरवाईकडे पाहून मन प्रसन्न होते, तणाव कमी होतो. त्यामुळे वृक्षारोपण हे केवळ निसर्गसंवर्धन नाही तर आरोग्य, आनंद आणि समृद्धीचे प्रतीक आहे.


आज पृथ्वीचे रक्षण करायचे असेल तर वृक्षारोपणाशिवाय दुसरा पर्याय नाही. आपल्यासाठी, आपल्या पुढील पिढ्यांसाठी आणि पृथ्वीच्या अस्तित्वासाठी झाडे लावणे व जपणे अत्यावश्यक आहे.

“झाड लावा, झाडे जगवा – पृथ्वी वाचवा, जीवन वाचवा!”


                                                 अबोली राम गवळी 

                              जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा सुभाष नगर

Wednesday, October 8, 2025

आंतरराष्ट्रीय योग दिन..

 योग हा भारताचा प्राचीन वारसा आहे. शरीर आणि मन यांचा संतुलित विकास करणाऱ्या योगाचे महत्व खूप आहे. म्हणूनच 21 जून हा "आंतरराष्ट्रीय योग दिन म्हणून जगभर साजरा केला जातो.


2014 साली भारताचे  पंतप्रधान श्री. नरेंद्र मोदी यांना संयुक्त राष्ट्र महासभेत योग दिन साजरा करण्याची सकल्पना मांडली आणि ती स्वीकारली गेली. 21 जून 2015 पासून योग दिवस दरवर्षी साजरा केला जातो. शोग केल्याने आपले शरीर निरोगी राहते, मन शात राहते आणि एकाग्रता वाढते.


आजारापासून बचाव होतो. दररोज योग केल्यास शारीरिक व मानसिक तणाव दूर होतो. योग हा फक्त व्यायाम नाही तर एक जीवनशैली आहे. या दिवशी शाळा महाविद्यालये, संस्था इ.ठिकाणी सामूहिक कार्यक्रम घेतले जातात. लोकाना योगाचे महत्व पटवून देण्यासाठी प्रदर्शन, शिबिरे, मार्गदर्शन इ. कार्यक्रम आयोजित केले जातात.


आपण सर्वांनी रोज योग करणे व इतरांनाही प्रोत्साहित करणे गरजेचे आहे. योग हे आरोग्याचे रहस्य आहे, त्यामुळे भारतीय संस्कृती मध्ये योगाला खूप महत्व आहे. आजच्या धावपळीच्या काळात आपण योगाच्या माध्यातून आपले शरीर आणि मन निरोगी ठेऊ शकतो..

संजना राठोड ..

इयत्ता 7 वी

जिल्हा परिषद प्राथमिक शाळा सुभाषनगर..

श्रमिकांचे महत्व...

  श्रमिक किंवा कामगार श्रम करून आपआपली उपजीविका चालवितात त्यांना श्रमिक किंवा मजूर म्हणतात. आज जीवनातल्या प्रत्येक क्षेत्रात श्रमिकांमुळे आप...